emile koopmans
05/2024

Jenaplan-opa

Architecten hebben kindjes. Eén van mijn kindjes is de Peter Petersenschool in Haren. Er moest in 1996 nieuwbouw komen. De oude school aan de Kroonkampweg moest wijken voor de nieuwe Jumbo. Er werd een nieuwe plek gezocht. De school was niet wijkgebonden, omdat de Jenaplan-leerlingen toch van heinde en verre kwamen. In de zoektocht trokken de voorzitter van het bestuur (mijn eigen lief) en Fijke Liemburg, de toenmalige wethouder, door de gemeente. En op elke mogelijke locatie werd ik gevraagd om uit te zoeken of en hoe het programma op die locatie paste. Toen de definitieve plaats gevonden was (aan de Rummerinkhof) werd ik, als dank voor de moeite, de architect. Terwijl mijn echtgenote de opdrachtgever was. Dat kon toen nog. En waarom ook niet.

Er was één probleempje. De gemeente had maar geld voor vijf klassen, terwijl het bestuur en de leerkrachten zagen dat er behoefte was aan zes. In mijn ontwerp gaf ik aan waar later het zesde lokaal kon komen. Maar mijn vrouw zei dat ik er maar voor moest zorgen dat er een aannemer kwam die voor het budget van vijf klassen wel zes wilde bouwen. Dat ging natuurlijk niet. Tot dat er een aannemer belde die bakstenen over had. Hij wilde de stenen wel gratis leveren. Het waren lichtgele stenen, terwijl ik rode had voorgesteld in m’n ontwerp. Maar vooruit, ik ging akkoord mits de langsgevels, die ik in zilverkleurige golfplaten had ontworpen zwart zouden worden, als contrast met de lichtgele bakstenen. En zo geschiedde. Ik heb er nog spijt van. Als je de gele steen nu ziet…. Vies, zwaar vervuild.

Maar goed, de school kwam er, mét het zesde lokaal. En slechts een paar jaar later kwamen er nog twee lokalen bij. En onlangs is de school verdubbeld (door een andere architect). Nog even terug kijken naar het ontwerp van toen. Jenaplanonderwijs betekent groepslessen in het lokaal en de individuele lessen, op het kind afgestemd, erbuiten. In zogenaamde werkhoeken. Die extra ruimte werd gefinancierd door de lokalen kleiner te maken. Mijn ontwerp ging uit van een dubbele corridor met de werkhoeken en de toiletten tussen de gangen. In het centrum van de school kwam een hoge Gemeenschappelijke Ruimte met een glasdak. Door het Speellokaal ernaast te leggen, kon door het openen van een schuifwand, één grote ruimte worden gecreëerd. Die grote ruimte is belangrijk voor het Jenaplanonderwijs. Bijvoorbeeld voor de weekafsluiting waarbij alle kinderen van de hele school aanwezig zijn. Bovendien werd het Speellokaal verdiept aangelegd waardoor de toeschouwers in de Gemeenschapelijke Ruimte over de kinderen in het Speellokaal heen konden kijken naar het podium.

Twee open trappen leidden vanuit de gemeenschappelijke ruimte naar boven, naar brede galerijen rond het Speellokaal. Dat waren de balkons waar de ouders en de opa’s en oma’s het podium konden zien én de gezichtjes van de toeschouwende kinderen. Een heerlijk gebouw. Het is inmiddels ruim 25 jaar oud en het staat er gelukkig nog. Binnenkort kom ik er weer. Nu als opa (met oma).