emile koopmans
05/2012

De Achtste Dag

En op de achtste dag schiep God een architect…… Hun bouwwerken zouden Hem nog eeuwen in herinnering houden. Overal ter wereld zijn vervolgens stenen zorgvuldig op elkaar gestapeld met hetzelfde doel, kerken, kathedralen, moskeeën, noem maar op. Het is geen gekke gedachte, architecten te gebruiken om je zelf te strelen.

Deze werkwijze is daarna op elke schaal herhaald. En er zijn nog steeds machthebbers die architecten gebruiken om in herinnering te blijven. Als ik deze column in de stad Groningen zou schrijven wist ik er wel raad mee. In Haren doen machthebbers zoiets niet. Daar zijn ze bescheiden, ze gaan zorgvuldig met het geld van de burgers om en achteraf kunnen ze alles verantwoorden.

In Haren staan ook kerken, maar ze zijn relatief eenvoudig. Een prettig voorbeeld is het witte kerkje aan de Oude Hoflaan, hoek Jachtlaan. Tamelijk onbeduidend, maar toch oogstrelend. Je komt er zo vaak voorbij, je kijkt nooit echt goed. Veel is er ook niet te zien, maar de evenwichtigheid van dit ontwerp heeft zo’n rustgevende uitstraling dat het altijd prettig is om er langs te komen. Meer is het niet. Het voelt gewoon goed. Als je wat beter kijkt zie je prachtige vensters, waarvan er 1 zelfs de dakgoot kruist en eindigt als dakkapel. De langsgevel is asymmetrisch ontworpen, naar de hoek oplopend. Een climax zou in deze bescheiden architectuur teveel zijn geweest en daarom eindigt het volume lager met een vriendelijke symmetrische kopgevel. Op de top staat een subtiel torentje, kleiner kan haast niet. Niks machtsvertoon, het is de schoonheid die je raakt. Zou de dwars geplaatste vleugel langs de Jachtlaan later zijn gerealiseerd? Ik weet het niet zeker, maar de architectuur met de goedkopere raamvoering is duidelijk minder sterk. De witte kleur maakt het echter voor de oplettende voorbijganger tot een eenheid.

Vinden mijn collega’s, beroemde architecten, het erg om misbruikt te worden? Nee helemaal niet. Sommigen denken werkelijk dat ze op die achtste dag zijn geschapen. En misschien moet dat ook wel, om iets moois voor Hem en het nageslacht te maken.