emile koopmans
05/2012

De Achtste Dag

En op de achtste dag schiep God een architect…… Want hun bouwwerken zouden Hem nog eeuwen in herinnering kunnen houden. Overal ter wereld zijn stenen op elkaar gestapeld om Hem te eren. Kerken, kathedralen, moskeeën, noem maar op. Maar niet alleen Hij deed het.

Er zijn nog steeds machthebbers die architecten gebruiken ter meerdere glorie van henzelf. Als ik deze column in de stad Groningen zou schrijven wist ik er wel raad mee: wethouders, museumdirecteuren, etc. Gelukkig schrijf ik in Haren, daar doen machthebbers zoiets niet. Daar zijn ze bescheiden, ze gaan zorgvuldig met het geld van de burgers om en achteraf kunnen ze alles verantwoorden.

In Haren staan wél kerken, maar ze zijn relatief eenvoudig. Een prettig voorbeeld is het witte kerkje aan de Oude Hoflaan, hoek Jachtlaan. Tamelijk onbeduidend, maar toch oogstrelend. Je komt er zo vaak voorbij, je kijkt nooit echt goed. Veel is er ook niet te zien, maar de evenwichtigheid van dit ontwerp heeft zo’n rustgevende uitstraling dat het altijd prettig is om er langs te komen. Meer is het niet. Het voelt gewoon goed.

Als je wat beter kijkt zie je prachtige gebogen vensters, waarvan er één zelfs de dakgoot kruist en eindigt als dakkapel. De langsgevel is asymmetrisch ontworpen, naar de hoek oplopend. Een climax zou in deze bescheiden architectuur teveel zijn geweest en daarom eindigt het volume lager met een vriendelijke symmetrische kopgevel. Op de top van het kerkje staat een subtiel torentje, kleiner kan haast niet. Niks machtsvertoon, het is de schoonheid die je raakt. Zou de dwars geplaatste vleugel langs de Jachtlaan later zijn gerealiseerd? Ik weet het niet zeker, maar de architectuur met de goedkopere raamvoering is duidelijk minder sterk. De witte kleur maakt het echter voor de onoplettende voorbijganger tot een eenheid.

Vinden mijn collega’s het erg om misbruikt te worden? Nee helemaal niet. Bovendien, sommige architecten denken werkelijk dat zij op die achtste dag zijn geschapen. En misschien is dat ook wel goed, om écht iets moois voor Hem en de andere machthebbers te kunnen maken.